top of page

Pratik Bilgiler

Aşağıda hukuk ve temel hukuk dalları ile ilgili kısa ve pratik bilgiler yer almaktadır.

 Ceza Hukuku

Suçu oluşturan fiillerin neler olduğu ve bu fiilleri yapanlara ne gibi cezaların verileceğini gösteren kurallardır. Temel aldığımız kanun 1 Haziran 2005 Tarihli Türk Ceza Kanunu’dur.

Kanunsuz Suç ve Ceza Olmaz İlkesi: Kanunda suç sayılmayan bir fiilden dolayı kimse suçlu olarak görülemez.

Kanunilik Unsuru: Bir davranışın suç olabilmesi için kanunda açıkça suç olarak tanımlanmış olması gerekmektedir.

– Bir hareketin suç sayılabilmesi için şunlar gereklidir:

  • Kanunilik (Tipiklik) Unsuru: Kanunda açıkça tanımlanmış olmasıdır.
  • Maddi (Hareket) Unsuru: Bu iki şekilde olmaktadır. İcra: hareketi yapmak şeklinde; İhmal: hareketi yapmamak şeklinde.
  • Manevi (Kusurluluk) Unsuru: Bu da ikiye ayrılmaktadır. Kast: bilerek, isteyerek yapma; Taksir: sonucu öngöremediğimiz durumlardır.

Taksirli suçlardan hüküm giyenler kamu haklarından mahrum olmazlar. Yani oy kullanabilme, memur veya milletvekili olabilme gibi yetileri devam etmektedir.

 

* Kanunumuz suçlunun ceza ehliyetini yaş bakımından kademeli bir şekilde düzenlemiştir:

  • 12 Yaşına kadar: Kişilerin ceza ehliyeti yoktur. Tam Ehliyetsiz kavramını karşılar.
  • 12-15 Yaş Arası: Kişilerin ayırt etme gücü yerindeyse ceza verilir, indirime gidilir; ayırt etme gücü yerinde değilse ceza verilmez. Tam Olmayan Ehliyetlikavramını karşılar.
  • 15-18 Yaş Arası: Ayırt etme gücü var kabul edilir. İndirimli ceza uygulanır. YineTam Olmayan Ehliyetli kavramına dahildir.
  • 18- Ölüme Kadar: Cezai ehliyetleri tamdır. Tam Ehliyetli kavramını karşılar.

Sağır ve dilsizlerde normal ceza ehliyetine 3 yaş eklenir. Bunların ceza ehliyeti 21 yaşında başlar.

- 1982 Anayasasında yer alan suç ve cezalara ilişkin esaslar:

  • Masumiyet Karinesi: Suçluluğu mahkeme kararınca sabit oluncaya kadar kimse suçlu sayılamaz.
  • Cezanın Şahsiliği: Ceza sorumluluğu şahsidir.
  • Kanun dışı yollardan elde edilen bulgular delil olarak kullanılamaz.
  • Suç ve cezalar geçmişe yürütülemez.
  • Hiç kimse sadece sözleşmeden doğan bir yükümlülüğü yerine getirmediği için özgürlüğünden alıkonamaz.
 

 

Borçlar Hukuku

Borç ilişkilerini düzenleyen özel hukuk dalıdır. Medeni kanunun devamı niteliğindedir. Borç bir ilişkidir ve birden fazla unsur gerekir. Bunlar alacaklı, borçlu ve edimdir.

 

Edim: Borcun konusudur. Alacaklının borçludan isteyebileceği, borçlunun da yerine getirmekle yükümlü olduğu davranış biçimine edim denir.

En son Borçlar Kanunumuz 1 temmuz 2012’de yürürlüğe girmiştir.

 

 

Ticaret Hukuku 

Kişiler arasındaki ticari ilişkileri düzenleyen özel hukuk dalıdır. Temel kaynağı Türk ticaret kanunudur ve 5 kitaptan oluşur.

 

Ticari işletme hukuku
Şirketler hukuku
Kıymetli evraklar hukuku
Deniz ticareti hukuku
Sigorta hukuku

İş Hukuku

İşçi ve işveren arasındaki ilişkileri düzenleyen hukuk kurallarının tümüdür.

Bir hizmet karşılığı herhangi bir işte ücret karşılığı çalışan kimseye işçi denir.
İşçi çalıştıran gerçek veya tüzel kişiye işveren, işin yapıldığı yere iş yeri denir.
İşçilerin veya işverenlerin çalışma ilişkilerinde ortak ekonomik ve sosyal faaliyetleri korumak için meydana getirdikleri tüzel kişiliğe sendika denir.

* Toplu İş Sözleşmesi: işçi sendikası ile işveren sendikası veya sendika üyesi olmayan işveren arasındaki sözleşmedir.

 

Fikir ve Sanat Eserleri Hukuku

Fikir ve sanat eserlerini yaratan, bilim ve fen alanındaki buluşları olan kimselerin eserler ve buluşları üzerindeki hakları düzenleyen karma hukuk dalıdır.

Medeni Hukuk

 

Kişilerin birbirleriyle olan ilişkilerinin çok büyük bir kısmını düzenleyen hukuk dalıdır. Medeni hukuk, bir ülkenin yurttaşlarının birbirleriyle ve belli bir ölçüde yurttaşların devlet ile doğrudan doğruya ve dolaylı olan ilişkilerini düzenleyen kuralların bütünüdür. Temel kaynağımız 1 ocak 2002 tarihli Türk Medeni Kanunu’dur. 4 Temel kitaptan oluşan medeni hukuk dallarını inceleyelim.

Kişiler Hukuku: 

Gerçek veya tüzel kişileri ve bu kişilerin durumlarını içerisinde barındırır.

Evli – bekar, ölüm – doğum, ikametgah…

Aile Hukuku:

Nişanlanma, evlenme, boşanma, velayet, akrabalık gibi konulara ilişkin yasal düzenlemeleri ve kanunları barındırır.

Miras Hukuku:

Miras kime , nasıl ve hangi şartlarda kalacak? gibi sorulara cevap arayan medeni hukuk alt dalıdır.

Vasiyetname, miras sözleşmesi, mirasçı, muris (miras bırakan), tereke (miras) gibi kavramlar medeni hukuk içerisinde yer alır.

Eşya Hukuku: Kişilerin eşyalar üzerindeki hak ve yükümlülüklerini düzenleyen hukuk dalıdır.

Menkul, gayrimenkul, mülkiyet, rehin… gibi kavramlar eşya hukuku içerisinde yer almaktadır.

 

bottom of page